EZLN ve diğer gruplardan bir heyet 2021 yazında Avrupa’ya geliyor. Heyetin bir kısmı şimdiden Atlantik’in ta ortasında küçük bir tekneyle yola çıktı. Ya Basta Rhein-Main Zapatistalar gezisi hazırlık grubu ve Almanya çapındaki organisasyonun sözcülerinden Bahram ve Feli ile konuştuk.
Zapatistalar şimdiye kadar birkaç kez Meksika`nın içerisine`de büyük heyetler gönderdi. Son olarak 2006 Başkanlık seçimleri öncesinde “Farklı bir Kampanya” ismini verdikleri heyetlerle tüm Meksika`yı karış karış dolaşarak sosyal ve politik örgütlerle görüşmeler yaptı. Şimdi ise avrupayı dolaşmak istiyorlar, bu fikir nasıl ortaya çıktı?
Bahram: Şimdi bu gezi fikri senin`de belirttiğin gibi Meksika`da yapılan çeşitli eylemlerden sonra ortaya çıktı. Bu kez sadece ülke dışına guruplar göndererek bu ülkelerdeki pek çok toplumsal sosyal mücadeleci hareketlerle, mücadeleci kadınlarla bir araya gelip karşılıklı birbirini dinlemek, birbirine yakınlaşmak için bu heyetler yola çıktı.
İlk görüşmelerimizde bir heyetin avrupaya geleceğini Chiapas’taki aktüel durumula ilgili bizlere bilgilendirmeler yapacaklarını, bunun içinde onlara toplantı yerleri ayarlamamızı bizden istediklerini sanmıştık. Ancak Zapatıstalar, amçlarının sadece bu olmadığını bize ilettiler. Onlar sadece kendilerini anlatmak değil dinlemek ve ilişki kurmak istediklerinini söylediler. Düşünceleri sadece kendilerini tanıtmak değil, aynı zamanda bizim Avrupa`da kendimizi tanıtmamızı ve birlikte uzun vadeli neler yapabileceğimizi görüşüp ilişki kurmamızı istiyorlar. Bu konuda bir çok bildiri`de yayınladılar. “Yaşam Bildirgesi”diye yayınladıkları son bildiride Avrupa`ya geldiklerin`de kişi ve guruplarla yapılacak tartışmalarda, eylemlerde ortak çalışmaların mümkün olup olmadığını konuşmak istediklerini belirtiyorlar. Bildiride, belki birlikte çalışmalar daha`da genişletilebilecek belki`de bu kişi ve kuruluşlar, “şimdiye karar yapılanlar benim/bizim için yeterli benden/bizden bu kadar” diyecekler diye ekliyorlar.
Şimdi şu sorunuza gelelim: Bu heyet bu geziden neleri bekliyor?, Zapatista kurtuluş hareketinin bu ziyaret ve sonrasındaki beklentileri çok açık. Buda onların ifadeleriyle; “önemli olan birlikte yan yana gelmek ve kulaklarımızı bir birimize çevirip dinlemek”
Şu ana kadar çok az spesifik beklenti olduğunu söylediniz. Beklentileriniz nelerdir gezinin sonucunda Avrupalı gruplar neler sunabilir?
Feli: EZLN çok net bir şekilde bu gezilerinde sol ve tabanda mücadele eden, direnen herkesle görüşmek istediklerini açıkça belirttiler. Heyeti açıkladıkları ilk bildiride dört ana noktaya dikkat çekiyorlar. Birincisi, kadına yönelik şiddetin artması. Diğeri, çevrenin doğanın artan tahribatı ve doğal kaynakların acımasızca sömürülmesi. Kapitalist sömürü ve korona krizi ile ortaya çıkan insanların bir birine yabancılaşması, tecrit ve yanlızlaşmayla eksilen dayanışma diğer önemli konulardan biri. Bu bağlamda gerçekleşecek her türlü paylaşım ve mücadele biçiminin kendileri için önemli olduğunu söylüyorlar. Bunların neler olduğunu öğrenmek istiyorlar. Ve sanırım bu sorunlar burada’da bu şekilde tartışılıyor. Dolayısıyla en geniş anlamıyla kapitalizme karşı duran tüm insanlar burada`da, bu sebeplerden dolayı, Zapatista`larla ilgilenmekte ve tartışmak istemekteler.
Bahram: Rhein-Main bölgesinde tüm grupların planlamamalara katılması için bir çağrı yayınladık. İlgilenen gruplar daha sonra bir araya geldi. Şu andaki bileşimin bir kısmı ırkçılık karşıtı, sömürge karşıtı ve kendi içinde örgütlenen göçmen grupları, Black Power ve Migrantifa gibi çevrelerden oluşmakta. Aynı zamanda Danni’ye gibi, şehir için çalışan çevreci gruplara kadar uzanıyor. Oluşumda aynı şekilde mücadele eden lezbiyen kadınlar, LGBTİ’ler de bulunmakta. Yani yelpaze çok geniş. Siyasi partileri ve onların uzantılarını bu görüşmelerin dışında tuttuk. Bunun sebebe ise partilerin bizim çabamızı kendi siyasi programları için kullanmalarını istememizden dolayıdır. Örneğin Yeşiller partisi gibi. Kısacası parlemento dışı soldan ve tabandan gelen kesimleri tercih ettik.
Bu bölgede bazı eylemler yapacağız. Ren-Main’de dört noktayı içeren alanda büyük bir eylem günü planlıyoruz: Örneğin, Uluslararası İşbirliği Derneği (GiZ) in önünde. Bu kurum Alman hükümetinin sözde “üçüncü dünya” ülkelerindeki uluslararası politikasını uygulayan organ; daha sonra Almanya’nın yurtdışına silah sevkiyatına izin veren BAFA binasına, aynı şekilde kapitalist-neoliberal dünyada tanınmış bir kurum olan BlackRock’un önüne gideceğiz. Son olarakta Alman emperyalist politikalarının yurtdışında uygulanmasından sorumlu, en yüksek organ olan ECB’ (Avrupa Merkez Bankası) önünde eylem yapacağız.
Gezi sırasında bir gün`de Hanau’daki Irkçı-faşist saldırıları hatırlayacağız. Sömürgecilik karşıtı grupların düzenlediği, Almanya’nın sömürge tarihi üzerine bir şehir turuna katılacağız. Biliyorsunuz, burada Hessen’de siyah(CDU- Hıristian Demokratik Birlik partisi)- Yeşil`ler partisi koalisyonundan oluşan bir Belediye yönetimi var. Yeşiller’in yönetimde olduğu her yerde`de mülteciler sınır dışı ediliyor. Bu yüzden Darmstadt’daki bir sınır dışı hapishanesine`de gitmek istiyoruz. Doğa savunucularıylada bir araya geleceğiz. Bu sebeple anti-kapitalist bir toplantı için Dannenroder Ormanı’nı savunan ve orada da kamp kuran direnişçileri ziyaret edeceğiz. Ayrıca Kassel’de silah endüstrisine karşı bir eylem yapma fikri de var. Son olarak`da heyeti Buchenwald, Nazi dönemindeki önemli bir toplama kampı anıtına götürmek istiyoruz. Bizim için Buchenwald Alman tarihini akılda tutmak ve Alman tarihinin ne anlama geldiğini, Almanya’nın bugün neden böyle olduğunu göstermek için sembolik bir alandır. Çünkü bu tarihin bilinçlerde kalmadan anlaşılması mümkün değildir. Ama aynı zamanda sembolik çünkü bu toplama kampında o dönem`de komünistlerin ve siyasi tutsakların yok edildiğini unutmamak gerekiyor. Bu gezi esnasında birçok toplantı, eylem ve panellerde düzenlenecek.
Şu anda Meksika`da siyasi ve örgütsel durum nasıl? Korona`nın ülkede yarattığı durum nedir?
Feli: Korona`dan dolayı Meksika’daki durum ölümcül. Son haberlere göre, Meksika’nın dünyada Kovid-19’a bağlı ölümler arasında üçüncü sırada olduğu bildiriliyor. Hükümet pandemiyle başa çıkmakta son derece amatör. Sağlık sistemi zaten iyi değil. Sağlık sistemi sadece parası olan insanlar için geçerlidir. Öte yandan, insanlar hiçbir şekilde sosyal mesafe kurallarına uymamıyorlar çünkü, Meksika’da çok fazla sayıda insan her gün güvencesiz çalışma koşullarından dolayı toplu taşıma araçlarıyla işlerine gitmek zorundalar. Kısacası durum son derece kötü
Chiapas’taki Zapatistaların denetimlerindeki topluluklarda durum temelden çok farklı. Burada basında beri pandemi ile ilgili mücadele beri çok farklıydı. Virüse karşı kendi imkanlarıyla doğru müdahelelerde bulunarak ölümlerin çok düşük olmasını sağladılar. Kasım ayına kadar sadece sekiz kişi pandemiden dolayı hayatını kaybetti.
Ülkede Siyasi durum son yıllarda iyileşmedi. Bugün sözüm ona “Sol” bir hükümet iktidarda. Büyük bir kesimin bu iktidarın verdiği vaatere inanmasına rağmen malesef bu vaatler asla gerçekleşmedi. Zapatistalar zaten böyle bir beklenti içinde hiç olmadılar. Şu anda Chiapas’ta devam etmekte olan büyük projeler ileriye doğru ilerliyor. Aynı şekilde ülke genelinde halka karşı ve polis gücü ve militarizm yükselerek sürüyor. Toplumsal ve sendikal hareketlere yönelik baskılar aralıksız devam ediyor. Kadın cinayetleri de hiç bir şekilde azalmadı. Meksikadaki siyasi durum bugün bu şekildedir.
Özellikle Chiapas’ta yerli halk, “Tren Maya” projesi gibi büyük projelerden dolayı aşırı baskı altında. (“Tren Maya” projesi hükümetin yerli halk Maya`ların yaşadığı bölgeler`de planladığı 1525 km uzunluğundaki demir yolu inşa projesi) Bence heyetin bu gezi projesinde anlatmak istediği önemli konulardan biri de bu. Meksika’daki hükümeti bu projesine karşı Zapatistalar, Meksika`daki “Tren Maya” projesine karşı direnişle sizlerin dayanışmasını örgütlemek`de istiyorlar.
Kısa bir süre önce EZLN, özyönetimin kitlesel olarak genişletildiğini duyurdu. Birçok hareketin savunmada olduğu bir zamanda, saldırıya geçtiler. Bu oldukça dikkat çekici.
Bahram: Zapatistaların sessizliğin değerini bildikleri kadar dilin ve kelimelerin değerini de çok iyi bildiklerini düşünüyorum. Konuşmadıkları, açıklamalar yapmadıkları ve eylemlerini “azaltdıkları” dönemlerde “zaman`a” önem verip bunu iyi değerlendiriyorlar. Bu geri çekilme dönemlerinde karıncalar gibi çok çalışıp projeler gerçekleştiriyorlar. Örneğin bu dönem içerisinde birçok yeni öz yönetim belediyeleri oluşturdular. Biz burada Zapatistaların sesini duymasak da onlar hiç susmuyorlar. Bu taktik 25 yıldır defalarca tekrarlandı. Bazen konuşmazlar çünkü bu şekilde düşman ne yaptığınızı kestiremez. Askeri ve politik olarak`ta daha az saldırıya uğrarsınız. Bir keresinde hatırlıyorum neredeyse iki yıl süren bir sessizlik döneminde devlet yanlısı gazetelerde Subkomandante Markos’un sevgilisi hakkında bol bol dedikodu haberleri çıkmıştı. Sırf bu konuda açıklamalar yapsınlar, inkar etsinler diye. Bu elbette kolay değil çünkü toplum ve sol sizi sürekli bir şeyler söylemeye zorluyor. Ama bu sessizliğin sebebi bir şeyler inşa etmekle ilgili. Geçen yılki saldırılarda temeldeki amaçları şunu göstermekti: “Bakın bu süre içerisinde, hiç durmadan çalıştık ve sessiz olduğumuz zamanlarda yeni öz yönetim belediyeleri oluşturduk.”
Bu gezinin hazırlıklara katılmanız için sizi en çok motive eden nedir?
Bahram: Benim için Zapatista heyetinin katıldığı bu ziyarertlere hazırlanmak, her herkese ulaşmak, grupların ne düşündüğünü ne yapmak istediğini öğrenmek bizim için`de önemli bir deneyim olacağına inanıyorum. Şu anda herkesin konulara nasıl yaklaştığını ve hangi konuların diğerleri için önemli olduğunu öğreniyoruz. Çoğu zaman bunlar alıştığımız konulardan çok daha farklı. İşte tamda bu farklı fikirleri paylaşmak ve duymak bu hazırlıklarda beni umutlandırıyor.
Feli: Heyetin hedeflerinin, bizim hedeflerin ve aynı zamanda Zapatista`ların hedeflerinin karşılanıp karşılanmaması bizlere bağlı. Bunun sorumluluğunu devredeceğimiz başka merci yok. Bunu hayata geçirmek için her birimizin becerilerine ihtiyacımız var. Çevirmenlere, otobüs şoförlerine, teknisyenlere, deneyimlerini aktarmak isteyen birçok kişiye ihtiyacımız var. Yani yanlızca delegasyona soru sormak isteyen insanlara değil. Ayrıca para getiren veya dayanışma konserleri düzenleyen insanlara ihtiyaç var. Bu projenin başarıya ulaşmasına yardımcı olan herkese ihtiyaç var. aynı zamanda bu örgütlenmeye katılanlarla kendi aramızda bir şeylerin kalıcı olarak değiştirebileceğimizi bu direnişte kendimizi güçlendirebileceğimizi`de anlatmak istiyorum. Bu da kapitalizmin hiçbir şekilde insanileştirilemeyeceğini, reformlarla ehlileştirilemeyeceğini, onun yıkılması gerektiği anlamına geliyor. Bunun için şimdiden katılan herkese ve hala katılmak isteyen kişi ve kuruluşlara ihtiyacımız var. Bende bunun bir parçası olmak istiyorum.
Bahram: Bir olay daha var: Bu geziye katılan 120 kişilik bir heyetten bahsediyoruz. Bu sayıya ek olarak Ulusal Yerli Kongresi’nden (CNİ) 20 kişi ve ayrıca Şu ve Toprağın Savunması için Halk Cephesinden (FPDTA-MPT) 20 kişiden bahsediyoruz. Yani 160 kişilik bir heyetten bahsediyoruz. Almanya’da kaç kişi geleceğine dair karar vermemiz gerektiğinde, Almanya’da üç hafta için 50 kişilik bir heyetin gelmesine planlamışdik . Kısa bir süre önce, 160 delegenin tümünün Almanya’ya gelip en az üç bölgeye dağılacağını öğrendik. Çünki aksi takdirde planladığımız buluşmaları, eylemleri 50 kişiyle yapmamız çok zor olacaktı. 160 kişi gelse`de üç hafta içinde planladıklarımızın gerçekleşemiyeceğini şimdiden anladık. Bunların hepsinin istediğimiz gibi çalışıp çalışmayacağını henüz bilmiyoruz. Elbette, bazı aksilikler olabilir. Ama bu bile pek önemli değil. Ne zaman başlayacağını dört gözle bekliyoruz, çünkü bu bizim için eşsiz bir fırsat olacak.
# Bağış için: # Spendenkonto: Zwischenzeit e.V. IBAN: DE91 4306 0967 0033 5767 00 BİC: GENODEM1GLS Stichwort: »Spende Delegation Zapatıştaş«
# İletişim: http://ya-başta-netz.org/reise-org
DuvarYazısı için https://lowerclassmag.com , dan çevirildi
Çeviri: A.Güler
Zapatista heyetinin eylem planı ve programı için bakınız: https://www.ya-basta-netz.org/reise-orga/